paint splash
paintCichoreifabriekpaint splashpaint splashpainting

Cichoreifabriek

In de 19e eeuw was koffie een gewild maar kostbaar artikel. Niet betaalbaar voor gewone mensen en daarom ontstonden er in Nederland aanvankelijk tientallen veelal kleinere fabriekjes voor cichoreipoeder als vervanging voor de dure koffie. Zo ook in Dalfsen en Den Hulst.

Cichoreipoeder

De cichoreiplanten werden vooral in Friesland verbouwd en na de oogst gedroogd. De wortels ervan werden in cichoreifabriekjes gekookt en gemalen. De smaak van cichoreipoeder leek wat op die van koffie en het was ook gezond want bevatte veel vitaminen en geen cafeïne. In 1919 waren er nog ongeveer 15 cichoreifabrieken over, de grootsten stonden in Leeuwarden, Groningen, Ossendrecht en Dalfsen aan de Vecht. Ook aan de Dedemsvaart in Den Hulst (Punthorst) stond een kleine fabriek.

Stoomcichoreifabriek in Dalfsen

Berend Hendrik Egberts richtte in 1858 een cichoreifabriek op in Dalfsen. Zijn vader, Jacob Egberts, had altijd een cichoreifabriek gehad in Winterswijk. Dalfsen was gunstiger gelegen dan Winterswijk. De Vecht was belangrijk voor de aanvoer van grondstoffen en het vervoer van de eindproducten. Ook was hier voldoende water aanwezig voor de stoommachine. De fabriek was eerst gevestigd in de katoenweverij van Jacob Themans aan de Ruitenborghstraat. In 1860 liet Egberts een villa bouwen aan de Vecht. Vier jaar later werd daar ook de nieuwe fabriek in gebruik genomen: de Stoomcichoreifabriek. De zaken gingen goed. De poeder werd over de hele wereld verkocht en op een tentoonstelling in Londen wonnen ze zelfs een medaille.

Cichoreifabriek in Den Hulst

In 1891 stichtte Hendrik Constans van Cleeff afkomstig uit Borne de cichoreifabriek Van Cleeff & Stork aan de Dedemsvaart nabij de in 1867 aangelegde spoorlijn van Zwolle naar Groningen en de in 1886 aangelegde tramlijn van de Dedemsvaartsche Stoomtramweg Maatschappij (DSM). In 1921 werd Christiaan Jan Zebinden Baggerman uit Berkum vennoot totdat in 1932 de firma werd ontbonden en overgenomen door de N.V. Overijsselsche Stoom- Cichoreifabriek voorheen B.H. Egberts & Co te Dalfsen.

Sluiting van de fabriek

Ná de Tweede Wereldoorlog liep de afzet van cichorei terug. Cichoreikoffie werd steeds minder gedronken. In 1948 werd de fabriek verkocht aan Buisman uit Zwartsluis. Maar de concurrentie was hevig, met name ook vanuit Frankrijk. De fabriek in Dalfsen sloot haar deuren in 1965.

Fabriek en witte villa

Sinds 1986 werd de villa en een gedeelte van de fabriek gebruikt als uitbreiding van het gemeentehuis. De villa werd gebruikt als trouwlocatie en kantine. Vandaag de dag vind je hier Restaurant de Fabriek en Theater de Stoomfabriek. Ook in de witte villa is nu een restaurant gevestigd, de Sukerieje. Het fonteintje op het plein, met steentjes in de kleuren van de cichoreiplant, herinnert ons nog aan de historie van de cichoreifabriek.

Lees meer over de cichoreifabrieken in Dalfsen